Kamp slaat de plank volledig mis.

Kamp slaat de plank volledig mis, het beleid ten aanzien van windenergie is op drijfzand gebaseerd. dec. 17 2014


hugo matthijssen 

De minister heeft op 14 november 2014 een brief aan de kamer gezonden als reactie op studie over besparing fossiel brandstofverbruik door gebruik van windmolens die door de heer C. le Pair aan de kamer is toegestuurd. Deze brief van minister kamp kunt u hier downloaden. windparkwind

Enkele punten uit deze brief: In zijn kamerbrief over de besparing fossiel brandstof gebruik van windmolens van 14 november 2014 aan de kamer geeft hij als reactie op studie over besparing fossiel brandstofverbruik door gebruik van windmolens kenmerk DGETM-ED/14181020 het volgende aan:

Modelstudies en praktijkstudies

Modelstudies, of computersimulaties van het elektriciteitssysteem, maken het mogelijk om het volledige elektriciteitssysteem zowel met als zonder windenergie te onderzoeken. Hierbij is het model van het elektriciteitssysteem voor alle simulaties gelijk, waarbij de hoeveelheid windenergie de onderzochte variabele is. Verschillen tussen simulatie-uitkomsten met en zonder windenergie kunnen worden gebruikt voor het vaststellen van de invloed van windenergie op het systeem als geheel.

Praktijkstudies zijn belangrijk om modellen van elektriciteitssystemen te toetsen, en daarmee de uitkomsten van simulatiemodellen te valideren

Praktijkstudies kunnen echter niet worden toegepast om de invloed van windenergie op het systeem vast te stellen, omdat het statische karakter van dergelijke studies het onmogelijk maakt om rekening te houden met de dynamiek van het elektriciteitssysteem. Naast windenergie zijn er veel andere ontwikkelingen die van invloed zijn op het elektriciteitssysteem, zoals verschillen in de elektriciteitsvraag, brandstof- en emissieprijzen, nieuwe elektriciteitscentrales, storingen of onderhoud daarvan, netwerkbeperkingen, een per maand en per jaar variërend windaanbod, enzovoort.

Praktijkstudies zoals gebruikt in de studie van de heer Le Pair c.s. houden in tegenstelling tot modelstudies geen rekening met de continue wisselwerking tussen deze factoren. De praktijkstudies die in de notitie van de heer Le Pair c.s. worden aangehaald, kunnen, gelet op de grote verschillen met de Nederlandse situatie, niet zomaar worden gebruikt voor het trekken van conclusies over de effecten van windenergie in Nederland, ook niet met de aanpassingen die in de notitie worden aangebracht. Verder gaat het in de gebruikte studies om real-time gegevens die een beeld geven van de bedrijfsvoering van het betreffende systeem. Dergelijke gegevens zijn niet geschikt voor het doen van uitspraken over het rendement van de vervanging van fossiel door wind. Een dergelijke berekening kan alleen worden gedaan met simulaties van een gevalideerd systeemmodel. Tot zover de minister. Ik raad u aan om de hele brief te lezen.

Nu even terug in de tijd

In 2010 heb ik een klacht ingediend naar aanleiding van de voorlichting van het ministerie ten aanzien van de verwachte besparing van co2 uitstoot op de site van Agentschap.nl omdat de voorlichting sterk eenzijdig bleek. Hij was gebaseerd op resultaten van een modelonderzoek. Er was een link naar het modelonderzoek van Ummels opgenomen terwijl er ook al resultaten van eerdere onderzoeken beschikbaar waren zijn zoals het rapport ‘Klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme’ van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Hierin worden kritische kanttekeningen geplaatst bij een eventuele keuze voor grootschalige toepassing van windenergie.

Op de site was dus alleen een link aangegeven naar het modelonderzoek van dr. Ummels die in zijn simulatiemodel uitging van een ideale wereld waarin sprake was van een zeer goed functionerende stroommarkt. Ook ging Ummels voor zijn modelberekening uit van een goed functionerend netwerk zowel binnen landen als tussen landen onderling waarmee grote vermogens snel heen en weer kunnen worden getransporteerd en neemt hij aan dat we de overtollige windstroom altijd wel bij de buren kwijt kunnen en we ook in de praktijk gebruik kunnen maken van windstroom uit de landen om ons heen als het bij ons niet waait.

Vervolgens heeft hij een stimulatiemodel gebouwd waarin hij werkte met virtuele centrales en virtuele windturbines. Met het bovenstaande als kader heeft hij zijn praktijksimulatie uitgewerkt.

Uit de resultaten van deze modelberekeningen blijkt volgens Ummels dat we in Nederland zonder aanvullende maatregelen tussen de 4 GW en 10 GW windvermogen kunnen integreren.”

http://www.tudelft.nl/nl/actueel/laatste-nieuws/artikel/detail/nederlands-elektriciteitssysteem-kan-grootschalige-inpassing-windenergie-aan/

Omdat ik uit eerdere onderzoeken opmaakte dat de verschillen tussen de uitkomsten deze eerdere onderzoeken en de uitkomst van de berekeningen van Ummels wel erg groot waren heb ik uiteindelijk bij de nationale ombudsman een klacht ingediend. 

De Nationale ombudsman geeft in zijn rapport het volgende aan:

“De klacht van verzoeker lijkt zich nu toe te spitsen op een ander onderwerp, te weten de vraag welk vermogen of welke energieproductie opgewekt met windturbines geabsorbeerd kan worden in het huidige elektriciteitssysteem. Hij verwijst onder meer naar de website van de Groene Rekenkamer en de rapporten ‘Brandstofmix in beweging’ en ‘De ruggengraat van de energievoorziening’ van de Energieraad en het rapport ‘Klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme’ van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

Volgens verzoeker blijkt hieruit onder meer dat zonder grootschalige opslag van elektriciteit het aandeel van windenergie in de totale stroomvoorziening van Nederland beperkt moet blijven tot enige gigawatt en dat windenergie alleen op grote schaal toegepast kan worden als er opslagvermogen beschikbaar is. Verzoeker vraagt zich af waarom de rapporten van de Energieraad en de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) over windenergie niet op de website staan. De overheid beschikt over alle informatie, maar niet alle informatie staat op de website waardoor een te rooskleurig beeld ontstaat. Hij mist het evenwicht. In bijlage 4 van het rapport ‘Klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme’ van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid worden kritische kanttekeningen geplaatst bij een eventuele keuze voor grootschalige toepassing van windenergie. Hierbij wordt gedacht aan 6500 megawatt (hierna: MW) of meer. Deze bevindingen worden tegengesproken door andere studies, waaronder die van Frontier Economics, uitgevoerd in opdracht van EnergieNed. Hierin wordt gesteld dat bij 12000 MW windvermogen in Nederland de grens van de mogelijkheden van het huidige energiesysteem wordt bereikt.”

Bron: https://www.nationaleombudsman.nl/rapporten/2011/221#volledige_tekst 

Met andere woorden ook in 2010 werd bij de voorlichting van het ministerie over de mogelijkheden van inpassing van wind energie op ons stroomnet alleen uitgegaan van simulatiemodelstudies met als uitkomst dat probleemloos 10.000 tot 12000 MW windstroom op ons stroomnet inpasbaar zou zijn. Daarbij werd ook toen al volledig voorbijgegaan aan de eerdere onderzoeksrapporten waar op basis van goed Nederlands onderzoek aangegeven werd dat 6500MW de maximum grens zal zijn.

Ga je daarbovenuit dan druk je de meest renderende centrales van ons netwerk met de WKK eenheden als eerste.

Vanwaar dit grote verschil: Als we de genoemde kaders van de modelstudie van Ummels afzetten tegen de praktijk op dit moment zien we nu het volgende:

– De energiemarkt in onze omgeving is volledig verstoord. Duitsland kan zijn overtollige, op het eigen net niet inpasbare windpieken, niet meer kwijt. Polen en Tsjechië hebben hun netwerk zodanig geblokkeerd dat zij deze windpieken bij de grens tegenhouden. Nu komt de overtollige stroom regelmatig bij ons over de grens waar wij alle mogelijke moeite moeten doen om die in ons eigen netwerk in te passen. Dat kunnen wij alleen doen door het terugregelen van onze fossiele centrales die daar niet allemaal voor gebouwd zijn wat ten koste gaat van het rendement en er kan grote slijtage optreden.

Duitsland betaald daar nu regelmatig grote bedragen voor en bedragen van 80 tot 120 euro per Mwu zijn niet ongewoon.

– Wij moeten ons netwerk sterk uitbreiden en is op dit moment ook het stroomnet in Duitsland niet zwaar genoeg, delen daarvan zijn gesneuveld in de inspraak.

– De windcondities in de praktijk zijn in een groot gebied zoals noord Nederland, Noord Duitsland en Denemarken vaak gelijk, zodat het in die regio zitten we gelijktijdig of heel kort achter elkaar met dezelfde pieken en dalen te maken hebben.

We kunnen dan ook niet leunen op de buren om onze stroompieken te balanceren dat moeten we nu met onze fossiele centrales doen. Ook daar wijkt de praktijk dan ook sterk af van de theorie achter de modelstudies zoals van Ummels.

Als je daarnaast ziet dat uit een praktijkonderzoek van meer dan 2 jaar uit Engeland en Schotland samen blijkt dat de levering van alle windmolens de helft van de tijd 20% of minder is van het totaal opgestelde vermogen kun je je voorstellen dat de ideale wereld zoals Ummels die hanteerde in zijn modelonderzoek niet bestaat en daarmee zijn uitkomsten dan ook niet valide en ongeschikt om daar een beleid op te baseren zonder dat je een goed beeld hebt van de werkelijkheid namelijk metingen uit de praktijk.

We hadden dan ook voor 2010 al onderzoeksresultaten vanuit de praktijk in Nederland met als uitkomst dat we zonder problemen 6500 MW kunnen inpassen op ons stroomnet en een modelonderzoek waarin wordt uitgegaan van een ideale wereld waarin is aangegeven dat we wel 10 tot 12 duizend mw kunnen inpassen.

Omdat de voorlichting van het ministerie destijds alleen uitging van modelstudies en uitkomsten van praktijkstudies negeerde heeft de ombudsman in 2011 de volgende uitspraak gedaan. 

“Door wel een link op te nemen naar het proefschrift van de heer Ummels, maar geen link op te nemen naar de kritische rapporten van de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid en de Energieraad – onafhankelijke adviesorganen waarvan de deskundigheid onomstreden is – , heeft Agentschap NL naar het oordeel van de Nationale ombudsman onvoldoende gedaan om de schijn van partijdigheid op de website te vermijden. De onderzochte gedraging is niet behoorlijk. 

Conclusie 
De klacht over de onderzochte gedraging van Agentschap NL is gegrond wegens strijd met het verbod van vooringenomenheid.” 

Tot zover de ombudsman.

Als we vervolgens nu in de brief van minister Kamp van 14 november aan de kamer lezen dat modelonderzoeken de enige mogelijkheid zijn om te beoordelen wat de inbreng is van windmolens op ons stroomnet zal zijn en dat dat met praktijkonderzoeken niet mogelijk is dan gaat hij volledig voorbij aan het feit dat er al in 2010 wetenschappelijke onderzoeken beschikbaar waren waarin de grenzen duidelijk zijn aangegeven en maakt hij nu een keuze die voor zijn beleid wat op drijfzand is gebaseerd.

De uitkomsten van modelonderzoeken zijn namelijk heel sterk afhankelijk van de kaders die de onderzoeker van te voren zelf in het onderzoek stelt. Als we bijvoorbeeld naar het onderzoek van Ummels kijken en de daarin aangegeven kaders dan blijkt de huidige werkelijkheid van ons energiesysteem en de marktwerking op dit moment duidelijk niet overeenkomt.

Er is geen goed functionerende stroommarkt, Er is nog lang geen stroomnet om windpieken snel heen en weer te transporteren binnen Nederland en tussen landen onderling.

En na uitwerking van het energieakkoord kan Duitsland ook niet meer hun overtollige windstroom bij ons kwijt omdat we straks vrijwel gelijktijdig met dezelfde pieken zitten.

De praktijk is dan ook volledig anders als de kaders van Ummels.

Conclusie
De minister hanteert momenteel nu nog steeds dezelfde uitgangspunten voor zijn beleid als die waarop de eerdere voorlichting van het ministerie al was gebaseerd en waarover de ombudsman vervolgens een duidelijke uitspraak heeft gedaan.

Als nu op dezelfde vooringenomenheid op basis van modelonderzoeken en voorbijgaand aan de praktijk dan is de kans heel erg groot de dit niet zal werken.

Zie ook het rapport van de nationale ombudsman en ook het onderzoek van Le Pair.

Daarnaast zijn de uitgangspunten van zijn beleid, gezien de eerdere uitspraak van de ombudsman, zeker ook in strijd met het verbod van vooringenomenheid.

Als dan vervolgens ook nog eens de crisis en herstelwet wordt ingezet om de regionale inspraak volledig buiten spel te zetten kun je je afvragen wat hier nu werkelijk speelt.

Lees meer: http://www.groningerkrant.nl/2014/12/kamp-slaat-de-plank-volledig-mis-het-beleid-ten-aanzien-van-windenergie-op-drijfzand-gebaseerd/#ixzz3MIfZbPfP Under Creative Commons

Groninger Krant