Nieuwbouwwijk is voor velen niet langer walhalla

Haarlem - Toenemende vraag naar huurwoningen.

Roel van Leeuwen 

De traditionele nieuwbouw — jarenlang het walhalla voor gezinnen met kinderen en voor mensen uit de grote stad die meer ruimte wilden hebben — heeft zijn beste tijd gehad. Dat is één van de conclusies die getrokken kan worden uit de Woningbouwmonitor 2014 van de provincie Noord-Holland.

Afgelopen jaar werden in heel Noord-Holland slechts tweeduizend woningen gebouwd op de zogenoemde uitleglocaties aan de randen van dorpen en steden, terwijl de binnenstedelijke productie in dezelfde periode, met zesduizend woningen, stabiel is gebleven.

De verwachting is dat deze trend zich doorzet, zegt gedeputeerde Joke Geldhof van .de provincie Noord-Holland. „Uit onderzoek blijkt ook dat mensen graag dicht bij voorzieningen wonen. Vooral als mensen ouder worden, vinden ze het prettig als allerlei voorzieningen dichtbij zijn te vihden."

Open landschap

De trek naar de binnensteden en dorpscentra sluit aan bij het provinciaal beleid. Geldhof: „We willen in eerste instantie kijken hoe we de behoefte aan woningen binnenstedelijk kunnen opvangen. Pas als daar geen locaties beschikbaar zijn, kijken we hoe we op een goede manier elders woningen kunnen realiseren. We gaan uit van de compacte stad en daar omheen het open landschap." Onder meer leegstaande kantoren en verzorgingshuizen zullen geschikt gemaakt moeten worden voor woningbouw. „Er vindt nu een analyse plaats waarbij gekeken wordt tegen welke knelpunten je aanloopt als je kantoren wilt ombouwen", zegt Geldhof. Ze benadrukt dat kantooreigenaren niet hoeven te rekenen op subsidies. „Dat is het ondernemersrisico. Ze zullen hun verlies moeten pakken, maar daar staat tegenover dat ze daarna weer structurele inkomsten kunnen krijgen als het gebouw een andere functie krijgt. Wel speelt de provincie een rol als het gaat om het overdragen van kennis."

In 2013 werden in totaal nog geen achtduizend (7.726) woningen gebouwd n Noord-Holland. Nog minder dan in 2012 (7937). Het illustreert het feit dat de crisis in de woningbouwsector nog niet voorbij is. En ook de verwachtingen voor de bouwproductie op korte termijn zijn somber. Het aantal in 2013 verleende bouwvergunningen is immers afgenomen naar 3.817, een historische dieptepunt.

Ook lopen veel regio's achter bij de afspraken die gemaakt zijn in de Regionale Actieprogramma's Wonen en bij de woningbouwbehoefte. Zo blijft de productie in West-Friesland, de Gooi- en Vechtstreek, IJmond/Zuid-Kennemerland en Amsterdam achter bij de behoefte.

Volgens Geldhof is duidelijk te merken dat de druk oploopt. „Niet alleen wordt er minder gebouwd dan waaraan behoefte is, maar datgene wat er gebouwd wordt, zijn vooral koopwoningen, terwijl er een toenemende vraag is naar huurwoningen. Veel mensen hebben moeite een financiering te regelen voor de aankoop van een huis of willen flexibel zijn. Maar als gevolg van onzeker Rijksbeleid aarzelen woningcorporaties om nieuwe huurwoningen te bouwen."

Tegenover de dalende woningbouwaantallen staat dat collectieve zelfbouwprojecten aan populariteit winnen. Geldhof: „Mensen kunnen voor relatief weinig geld hun droomhuis realiseren." De provincie stimuleert mensen die collectief een project opzetten. Voor de fase tot aan de start van de bouw (bijvoorbeeld architectkosten) kunnen ze renteloze lening krijgen bij de provincie. Als de bouw eenmaal start kan dit bedrag worden opgenomen in de hypotheek zodat de provincie kan worden terugbetaald en het geld weer uit kan lenen. „Doordat je zelf bouwt wordt het huis goedkoper dan als er een projectontwikkelaar tussen zit."

In de periode 2010-2040 moeten er in totaal 240.000 woningen worden bijgebouwd in Noord-Holland. Uit de woningbouwmonitor is voor 150.000 woningen (tot 2030) bekend waar deze kunnen komen.

NHD