Blijven inzetten op komst Pallas?

Petten - In het spoor van Canada of huidige koers voortzetten

Roel van Leeuwen Petten 

Hij moet ruim een half miljard euro kosten, de Pallas reactor die in Petten moet verrijzen ter vervanging van de ruim vijftig jaar oude Hogeflux reactor (HFR). De roep om alternatieven klinkt echter steeds luider. Deskundigen stellen dat goedkopere cyclotrons, die bijvoorbeeld in speciale bunkers bij ziekenhuizen kunnen worden geplaatst, het werk van de reactor kunnen overnemen. Ook vragen zij zich af of Nederland wel op grote schaal medische isotopen moet willen produceren voor de wereldmarkt, ook al omdat dit betekent dat we al het kernafva, zelf moeten opruimen. Om die reden heeft Canada — nu nog de grootste producent van medische isotopen — besloten alleen nog maar isotopen te produceren voor de eigen markt, met behulp van een cyclotrons.

Moet Nederland diezelfde keuze maken of is de reactor wel degelijk een betere optie? Tot nu toe kiezen de overheden voor de komst van de Pallas reactor. Provincie en Rijk hebben allebei 4o miljoen euro opzij gezet voor de vergunningsen ontwerpfase. Dit bedrag moet later door een marktpartij of een consortium worden terugbetaald.
____________________________________________________________________________

Argumenten vóór de komst van onderzoeksreactor Pallas 

Om een herhaling van de isotopencrisis van 2008/2009 te voorkomen, toen er door de (tijdelijke) sluiting van de reactoren en Canada en Petten onvoldoende medische isotopen werden geproduceerd, moeten er voldoende reactoren zijn die de levering van isotopen kunnen garanderen. Vele duizenden mensen zijn hier dagelijks van afhankelijk. Petten neemt nu ruim dertig procent van de wereldproductie voor zijn rekening. De huidige HFR is echter aan vervanging toe. Bovendien wordt de reactor in Canada (de andere grote pro- ducent van medische isotopen) in 2016 gesloten en moet ook de reactor in België sluiten. Dan blijven alleen nog de kleinere reactoren in Frankrijk, Zuid-Afrika en Argentinië over. De vraag is ook of de bouw van een heleboel cyclotrons — die miljoenen euro's per stuk kosten — wel goedkoper is dan één dure kernreactor. Daarnaast wordt de reactor ook gebruikt voor nucleair onderzoek en voor industriële toepassingen. Bovendien is de reactor in Petten belangrijk voor de werkgelegenheid in Noord-Holland Noord.

_____________________________________________________________________________

Argumenten tégen komst van de nieuwe Pallas reactor 

Alternatieven zijn in ontwikkeling. Vooral in Canada wordt gewerkt aan cyclotrons die een goede vervanging kunnen zijn voor de reactor omdat ze het meest gebruikte isotoop Tehnetium-99m — dat nu nog in kernreactoren wordt gemaakt — kunnen produceren. Er zijn deskundigen die daarom aanvoeren dat het risico bestaat dat de Pallas-reactor al verouderd is op het moment dat hij wordt opgeleverd, terwijl het Rijk en de provincie samen tachtig miljoen investeren (dit geld moet later worden terugbetaald) in de voorbereiding van het project.

Ook zou Nederland kansen kunnen missen door niet vol in te zetten op de ontwikkeling en productie van cyclotrons. Het produceren van isotopen voor de wereldmarkt zorgt bovendien voor kernafval, waar Nederland (in het geval van Pallas) zelf verantwoordelijk voor is. Dit was één van de redenen waarom de Canadese regering heeft besloten te stoppen met het produceren voor de rest van de wereld.

__________________________________________________________________________