Provincie ontsnapte aan financieel debacle

Haarlem - De provincie Noord Holland had door toedoen van de voormalig gedeputeerden Albert Moens en Ton Hooijmaijers voor vele miljoenen het schip in kunnen gaan als het in 2008 geld had geleend aan de Helderse windturbinproducent DarwinD.

De onderzoekscommissie Schoon Schip concluderde dat het een financieel fiasco had kunnen worden die qua omvang groter was geweest dan de affaire  'Landsbanki'.

De offshore turbine van de toekomst, daar waren ze bij DarwinD mee bezig. Het bedrijf werd in 2006 ogericht door de non-profitorganisatie ATO. En via het Ontwikkengsfonds Duurzame Energie Provincie Noord-Holland (ODENH), had de provincie 32,7 procent van de andelen in handen van dit bedrijf. In 2008 kwamen alle aandelen van DarwinD in handen van Econcern. Het leverde de provincie een bedrag van
8 miljoen euro op.

Econcern/DarwinD bevond zich evenwel in zwaar weer. Het bedrijf meldde zich bij Albert Moens. Als de provincie financiele steun zou verlenen en DarwinD in Nederland kon gaan produceren, zou Moens een baan bij het bedrijf kunnen krijgen. Op verzoek van Moens liet Ton Hooijmaijers onderzoeken of de provincie 100 miljoen kon lenen tegen 4,5 procent. Dit geld zou dan weer worden geleend aan Econcern/ DarwinD. De provincie zou behalve een garantstelling van het moederbedrijf Econcern ook tien procent van de aandelen in handen krijgen. Ook zou DarwinD zich in Noord-Holland vestigen en dat zou weer goed zijn geweest voor de werkgelegenheid in de kop van Noord-Holland.

De commissie Schoon Schip heeft vorig jaar zijn verbazing uitgesproken in het rapport over de bestuurscultuur van de provincie tussen 2003 en 2011. 'De commissie begrijpt niet waarom de provincie geld zou willen lenen teneinde een private partij in staat te stellen dat geld vervolgens van de provincie te 1enen. De provincie is immers geen financiele instelling'. Maar 100 miljoen was wat teveel van het goede. In 2008 werd de haalbare inbreng yan de provincie bijgesteld tot 21,5 miljoen euro voor een aandelenbelang van 10 procent en een garantstelling voor 8,5 miljoen. Dit is nooit geeffectueerd. En voor de zomer van 2009 lag er een ander voorstel om 10,7 miljoen euro voor twintig procent van de aandelen te betalen en om aanvullend een lening van 10,8 miljoen euro aan DarwinD te verstrekken.

Opvallend 

Maar in de Staten was zeker niet iedereen te porren voor een deelname in DarwinD, dat blijkt ook uit het rapport Schoon Schip. Opvallend is de rol van de huidige gedeputeerde fmancien Elisabeth Post. Als Staten-lid stak ze hoogstpersoonlijk een stokje voor het voorstel van gedeputeerde Jaap Bond (die in maart 2008 het dossier Econcern van Moens had overgenomen, red.) om iets met DarwinD te doen.

Post werd vervolgens benaderd door  VVD-coryfee Ed Nijpels, destijds commissaris bij Econcern. Hij vroeg Post om alsnog te participeren in DarwinD. 

Uit het rapport Schoon Schip: 'Hij wilde het graag aan haar uitleggen'. Post „Ed, het probleem is geloof ik niet dat ik het niet begrijp. Het probleem is dat ik een liberaal ben. En ik vind dat je in dit soort situaties de markt zijn werk moet laten doen. En jij zult ongetwijfeld begrijpen wat ik hiermee bedoel. Ik dacht iets lelijks. Ja, dat was voor hem ook.... Hij begreep ook donders goed wat ik bedoelde."

Econcern ging in juni 2009 failliet en het Chinese bedrijf XEMC kocht DarwinD uit de boedel.


NHD